De laatste keer dat ik hem zag, naast hem zat en met hem in debat ging. Anil Ramdas tijdens het openingsdebat 'Conversations on Paramaribo Perspectives' van TENT.Rotterdam op 12 september 2010 (foto: Fred Ernst)
Schrijvers willen dingen weten. Punt. Wij graven in taboes, wij nemen niks aan voor wat het lijkt te zijn. Schrijvers zijn eigenwijze en eigenzinnige mensen. Dat moet ook wel, anders kun je je niet losmaken van de wereld om je heen, van de ander, om te schrijven wat uit jou wil kruipen om gehoord en gelezen te worden, ook al weet je dat het je soms impopulair gaat maken, het brandt en het moet eruit. Dat eigenzinnige hoort erbij, anders kun je je niet kwetsbaar opstellen via dat schrijven. Schrijvers houden van elkaar, omdat ze elkaar bewonderen. Schrijvers verafschuwen elkaar, omdat het erbij hoort om je af te zetten, om je eigen ideeën vorm te geven, omdat het hoort bij eigenzinnig zijn. Maar als er eentje wegvalt, dan is het alsof er familie overlijdt. Want hoe eigenwijs we ook zijn, schrijvers zijn ook net mensen. We ‘horen’ bij elkaar, door die onzichtbare band die door die eigenzinnigheid wordt gesmeed. En als er eentje van ons vertrekt van het aardse, dan zijn we verdrietig, want er is familie overleden. Zo voel ik me nu, en ik weet dat veel van onze ‘schrijvers-familieleden’ zich ook zo voelen bij het overlijden van Anil Ramdas. Hij is familie. En daarom is het een shock om te horen dat hij is overleden, daarom is het verdrietig en doet het pijn. Een schrijver krijgt pas rust van zichzelf, van zijn karakter, van zijn eigenzinnigheid als hij overlijdt. Anil Ramdas is vrijwillig uit het leven gestapt. “Anil Ramdas is gisteren – op zijn verjaardag – overleden. Een familielid heeft dat bevestigd. Volgens haar gaat het om een ‘zelfverkozen dood’. De Surinaams-Nederlandse auteur en schrijver is 54 jaar oud geworden.”(NRC Handelsblad, 17-02-2012) Anil wilde rust van zichzelf, hij wilde vrij zijn van zichzelf. Als schrijver begrijp ik dat helemaal. Dat je in vrede mag rusten AR. Tot ziens. Aum Shanti.
Usha Marhé
Usha Marhé 