Verandering van context en toon = verandering van lading en inhoud
Een nieuwsartikel is bedoeld om de droge feiten kort en bondig te vertellen. In een nieuwsverslag leuk je – simpel gezegd – die droge feiten op met sfeer en waarneming, zodat de lezers een breder idee krijgen van het nieuwtje. Maar ook in een nieuwsverslag moet de verslaggever zich aan feiten houden, die zijn immers de leidraad voor het verslag. En als hij mensen citeert, moet hij de citaten in de juiste context en toon van dat moment plaatsen. Want als hij dat verandert, verandert hij de lading van het gezegde en het gebeurde, en is dat wat hij heeft opgeschreven iets anders dan wat er werkelijk is gebeurd en gezegd. Daarmee is zijn verslag niet accuraat.
Dat is helaas precies wat er aan de hand is met het nieuwsverslag dat op 15-09-2010 in DWT verscheen, met als titel: ‘Debat Paramaribo Perspectives: Zelfcensuur, PKSS en betutteling’, geschreven door Stuart Rahan. De verslaggever heeft mij in zijn nieuwsverslag over de drie debatten van die dag geciteerd. Hij heeft zowel de toon en de context van wat door mij is gezegd grotendeels veranderd, waardoor de lading van het gezegde in het artikel totaal anders is.
Zo schrijft hij in de laatste zin van het artikel: ‘De Surinaamse Nederlanders Usha Marhé en Anil Ramdas zijn op voorhand geen uitgesproken voorstanders van het nieuwe Surinaamse kunst- en cultuurbeleid.’ Aangezien er noch een oud, noch een nieuw Surinaams kunst- en cultuurbeleid bekend is, heeft niemand het tijdens het debat over het ‘nieuwe Surinaamse kunst- en cultuurbeleid’ gehad. Toch concludeert hij dat ik tegen dat beleid ben. Hoe kan ik dan ‘op voorhand geen uitgesproken voorstander’ van dat niet bekende beleid zijn? De verslaggever legt mij dus iets in de mond wat ik niet heb gezegd en hij trekt een conclusie op basis van dingen die niet zijn gezegd.
Dat doet hij ook in het onderschrift bij de foto die hij heeft gebruikt. Die is gemaakt op 7 maart 2009, toen ik met de roos die u op de foto in mijn hand ziet – vanwege Internationale Dag van de Vrouw – iemand in het zonnetje wilde zetten, tijdens een bijeenkomst bij het NiNsee in Amsterdam. De ‘zachte’ context van die foto verschilt dus van de ‘hardere’ context van de dag van de debatten, en geeft visueel een andere indruk i.c.m. wat u leest. Terwijl de lezer mij aanschouwt met die roos in de hand, dicht de verslaggever mij in het onderschrift voorspellende gaven toe door te schrijven: ‘Als je de woorden van Usha Marhé moet geloven staat Suriname veel erge dingen te wachten. Haar voorstel: “Dringi dresi wakti siki, oftewel tref voorzorgsmaatregelen”.
Ik heb inderdaad gezegd ‘Dringi dresi wakti siki’, maar in een andere context, en ik heb zeker niet voorspeld dat Suriname veel erge dingen te wachten staat. Hoewel ik een opbouwend kritische houding dien te hebben als journalist en als schrijfster en ik om die kwaliteiten ook bekend sta, kan ik alleen maar hopen dat het goed gaat in mijn geboorteland, waar zoveel dierbare vrienden en familieleden wonen en waar ik zeer regelmatig ben.
De context waarin ik deze Surinaamse wijsheid heb aangehaald, was die van het sociale netwerk Facebook: ik schetste dat ik o.a. had gemerkt dat het ene deel van de Surinaamse bevolking op Facebook juichend reageert over het huidige regeerteam, en dat het andere deel de gebeurtenissen afwacht met de houding van ‘dringi dresi wakti siki’, met de gebeurtenissen van de jaren ’80 van de vorige eeuw in het achterhoofd.
Het is heel jammer dat het artikel ‘malingri’ is van context en toon en daardoor dus van inhoudelijke lading, want er zijn zeker interessante dingen gezegd tijdens de debatten. Overigens heb ik de schrijver van het artikel direct een mail gestuurd, helaas heb ik tot heden 20 september geen inhoudelijke reactie mogen ontvangen.
Maar u begrijpt de boodschap al: voor mensen die willen weten of ze de loterij gaan winnen, mail mij niet, want ik beschik niet over de voorspellende gaven die mij in het artikel worden toegeschreven. Indien u de loterij toch wint, mag u mij wel mailen om naar mijn rekeningnummer te vragen, zodat ik de schoolopleiding van een aantal kinderen in Suriname uit uw naam kan ‘sponsoren’.
Usha Marhé
Usha Marhé 
