Vaak horen we discussies over hoe de ene mens denkt meer waard te zijn dan een ander mens, op basis van vaardigheden, afkomst, scholing, georganiseerde religiebeleving, sekse, seksualiteit, politieke oriëntatie of iets anders waarmee men zich wil onderscheiden van ‘de ander’ of ‘de rest’. Wie zichzelf incompleet voelt of meedoet aan/met de ‘rat race’ wil zich graag ‘beter’ of ‘verhevener’ voelen of voordoen. Als we voorbij die illusie zijn, dan weten we dat elk mens bijdraagt op zijn/haar eigen manier. Iedereen is op zijn/haar eigen manier authentiek en heeft kwaliteiten die nodig zijn in onze wereld. Rumi (filosoof en dichter, soefi-mysticus) gaf die boodschap door op zijn eigen wijze, via onderstaand verhaal.
Schepen op een onstuimige zee, in 1827 geschilderd door Johannes Christiaan Schotel. Schilderijencollectie Rijksmuseum. Afbeelding gevonden op de website Geheugen van Nederland.
De schipper en de filosoof
Er was eens een filosoof die een zeereis wilde ondernemen. Hij ging naar de haven en scheepte in op een kleine vrachtboot.
Al snel bleek dat de filosoof geen prettige passagier was. De man hoorde zichzelf graag spreken en kletste je de oren van het hoofd. Zijn favoriete onderwerp was zijn eigen kennis en hij hield niet op Jan en alleman te confronteren met hun onkunde.
De schipper probeerde de filosoof te ontlopen, maar dat was niet eenvoudig, want de kleine boot bood weinig schuilplaatsen.
Al snel had de filosoof de schipper in een hoek gedreven:
‘Kun jij goed lezen en schrijven?’
‘Nee, niet zo best,’ erkende de schipper.
‘Dan,’ concludeerde de filosoof, ‘is je leven tot op heden niets waard geweest.’
De schipper trok zich dit oordeel aan, maar hield zijn mond en slikte zijn ergernis en verdriet weg.
Enkele dagen later raakte het schip verzeild in boos weer. Een draaikolk kreeg het te pakken en het schip dreigde te worden meegezogen in de diepte.
De schipper kende zijn vak en zag het gevaar aankomen. Hij riep de filosoof:
‘Kun jij zwemmen?’
‘Nee,’ antwoordde de filosoof angstig, ‘dat kan ik niet.’
‘Dan,’ concludeerde de schipper, ‘is de rest van je leven vanaf dit moment niets meer waard.’
—————————————————
Bron: ‘RUMI – de schipper en de filosoof, en andere verhalen over het menselijk reilen en zeilen’, Verzameld en naverteld door Wim van der Zwan, Uitgeverij Altamira, ISBN 9789401300384
Usha Marhé 